Lỗi máy phát điện thường gặp ở hệ thống nhiên liệu

Hệ thống nhiên liệu là “huyết mạch” của máy phát điện, nơi đảm bảo động cơ nhận đủ nhiên liệu sạch, đúng áp suất và đúng thời điểm để tạo ra năng lượng ổn định. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, nhiều sự cố xảy ra liên quan đến hệ thống nhiên liệu có thể dẫn đến giảm hiệu suất, khó khởi động, thậm chí hư hỏng động cơ.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện những lỗi máy phát điện thường gặp trong hệ thống nhiên liệu máy phát điện và cách khắc phục hiệu quả để máy luôn hoạt động bền bỉ.

Lỗi máy phát điện thương gặp ở hệ thống nhiên liệu

1. Nhiên liệu bị nhiễm nước hoặc tạp chất

Nguyên nhân

Nhiên liệu diesel rất dễ hấp thụ độ ẩm từ không khí, đặc biệt trong điều kiện nhiệt độ và độ ẩm cao như ở Việt Nam. Nếu không được bảo quản đúng cách, nước và bụi bẩn có thể xâm nhập vào bồn chứa hoặc đường ống, dẫn đến tình trạng lỗi máy phát điện như:

• Động cơ khó nổ hoặc nổ không đều.

• Tăng tiêu hao nhiên liệu.

• Gây ăn mòn kim phun, bơm cao áp và các chi tiết kim loại.

Cách khắc phục

• Xả nước định kỳ ở đáy bồn chứa nhiên liệu (ít nhất 1 lần/tháng).

• Thay lọc nhiên liệu theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất (thường sau mỗi 250–500 giờ hoạt động).

• Dùng nhiên liệu đạt chuẩn, được cung cấp từ nguồn uy tín.

• Nếu hệ thống có bộ tách nước (water separator), hãy kiểm tra và vệ sinh thường xuyên.

2. Lọc nhiên liệu bị tắc hoặc bẩn

Nguyên nhân

Sau thời gian vận hành máy phát điện Volvo Penta, lọc nhiên liệu sẽ tích tụ cặn bẩn, gây tắc nghẽn dòng nhiên liệu. Khi đó, áp suất phun giảm, làm cho hỗn hợp nhiên liệu – không khí không chuẩn, dẫn đến công suất yếu hoặc khói đen.

Biểu hiện nhận biết

• Máy phát điện nổ không đều, khó khởi động.

• Có hiện tượng hụt công suất, động cơ nhanh nóng.

• Xuất hiện khói đen hoặc khói trắng khi vận hành tải cao.

Cách khắc phục

• Thay lọc nhiên liệu định kỳ (3–6 tháng tùy tần suất hoạt động).

• Vệ sinh hoặc xả lọc sơ cấp nếu có thể tái sử dụng.

• Khi thay lọc, cần xả khí (bleeding) đúng quy trình để tránh bọt khí trong hệ thống.

3. Hệ thống ống dẫn nhiên liệu bị rò rỉ hoặc tắc nghẽn

Nguyên nhân

Các đường ống dẫn có thể bị rò rỉ, gãy, nứt hoặc lỏng khớp nối do rung động lâu ngày hoặc lắp đặt sai kỹ thuật.
Ngược lại, ống bị tắc do cặn, rỉ sét hoặc nhiên liệu kém chất lượng cũng là nguyên nhân phổ biến khiến nhiên liệu không tới được kim phun.

Cách khắc phục lỗi máy phát điện

• Kiểm tra định kỳ hệ thống ống dẫn, đặc biệt là tại các khớp nối, đầu nối nhanh và vị trí uốn cong.

• Nếu phát hiện rò rỉ, ngừng máy ngay và thay thế ống hoặc siết chặt khớp nối.

• Không dùng keo hoặc băng dính để vá ống dẫn nhiên liệu – điều này chỉ tạm thời và tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ.

• Làm sạch đường ống bằng khí nén hoặc dung dịch tẩy chuyên dụng khi phát hiện tắc nghẽn.

4. Không khí lọt vào hệ thống nhiên liệu gây lỗi máy phát điện

Nguyên nhân

Đây là một trong những lỗi khó phát hiện nhưng phổ biến nhất. Khi không khí lọt vào đường ống, áp suất phun bị gián đoạn, gây mất công suất, rung giật hoặc tắt máy đột ngột.
Nguyên nhân thường là do:

• Lỏng đầu nối ống nhiên liệu.

• Gioăng cao su (O-ring) bị lão hóa.

• Thay lọc nhiên liệu không đúng quy trình, không xả khí hoàn toàn.

Cách khắc phục

• Kiểm tra toàn bộ đường nhiên liệu từ bồn đến bơm cao áp.

• Siết chặt lại các đầu nối và thay gioăng nếu bị hở.

• Sau khi thay lọc hoặc vệ sinh hệ thống, thực hiện quy trình xả khí (fuel bleeding) theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

• Nếu động cơ vẫn khó nổ, cần xả khí trực tiếp tại bơm cao áp hoặc kim phun.

5. Hỏng bơm cao áp hoặc kim phun nhiên liệu

Nguyên nhân

Bơm cao áp và kim phun là hai bộ phận quan trọng nhất trong hệ thống nhiên liệu diesel. Nếu nhiên liệu bẩn, có nước hoặc cặn kim loại, chúng có thể mài mòn, kẹt hoặc phun không đều gây lỗi máy phát điện.
Ngoài ra, việc điều chỉnh sai áp suất phun hoặc bảo dưỡng không đúng cách cũng làm giảm tuổi thọ hệ thống.

Dấu hiệu nhận biết

• Động cơ khó khởi động, tiếng nổ không đều.

• Tăng khói đen hoặc khói xanh.

• Giảm công suất đáng kể dù không tải nặng.

• Tiếng gõ kim loại trong buồng đốt.

Cách khắc phục lỗi máy phát điện

• Vệ sinh kim phun bằng dung dịch chuyên dụng hoặc sử dụng máy siêu âm (ultrasonic cleaning).

• Hiệu chỉnh áp suất phun theo tiêu chuẩn nhà sản xuất.

• Nếu hư hỏng nặng, gửi bơm và kim phun đến trung tâm bảo dưỡng chính hãng để kiểm tra và cân chỉnh lại.

6. Bồn nhiên liệu bị đóng cặn hoặc rỉ sét

Nguyên nhân

Bồn chứa lâu ngày không được vệ sinh dễ hình thành cặn, rong rêu hoặc rỉ sét. Khi nhiên liệu được hút lên, cặn này đi theo và gây tắc lọc, mài mòn bơm cao áp.

Cách khắc phục lỗi máy phát điện

• Vệ sinh bồn nhiên liệu 6 tháng/lần, đặc biệt đối với máy phát điện dự phòng ít hoạt động.

• Lắp lưới lọc sơ cấp tại đầu hút nhiên liệu.

• Duy trì mức nhiên liệu tối thiểu 2/3 bồn để hạn chế hơi ẩm ngưng tụ.

• Nếu bồn đã rỉ sét nghiêm trọng, nên thay mới để tránh rò rỉ và ô nhiễm nhiên liệu.

Bảng tổng hợp lỗi máy phát điện & giải pháp nhanh

7. Lời khuyên bảo dưỡng từ chuyên gia

Để tránh các lỗi liên quan đến hệ thống nhiên liệu, bạn nên:

• Sử dụng nhiên liệu đạt tiêu chuẩn ASTM D975 hoặc tương đương.

• Chạy thử máy định kỳ (ít nhất 1 lần/tuần) với tải khoảng 50–70% để tránh cặn đọng.

• Ghi chép lịch thay lọc, xả nước, vệ sinh bồn nhiên liệu rõ ràng.

• Nếu máy dùng động cơ Volvo Penta, Cummins, Perkins…, hãy tuân thủ đúng hướng dẫn của hãng.